Steeds meer managers vertellen me hetzelfde:
“Ik heb een team overgenomen dat jarenlang zijn eigen gang is gegaan. Iedereen doet wat hij wil, ongeschreven regels zijn belangrijker dan afspraken, en een leider wordt met argwaan bekeken.”

Het gaat vaak om hoogopgeleide professionals. Slim, ervaren, vol kennis. Maar ook: autonoom, eigenwijs en wars van sturing.
En eerlijk? Dat soort teams kunnen behoorlijk vermoeiend zijn.

Je hebt waarschijnlijk te maken met een verwaarloosd team.

Wat is een verwaarloosd team?

De Nederlandse organisatiekundige Joost Kampen beschreef dit fenomeen als geen ander. Hij vergelijkt het met opvoedingssituaties: als kinderen jarenlang zonder aandacht en grenzen opgroeien, ontwikkelen ze hun eigen regels met alle gevolgen van dien. Ze doen vaak niet mee in de maatschappij.

Bij teams werkt het net zo. Jarenlang te weinig aandacht, sturing en duidelijkheid van leiderschap leidt tot patronen die diep verankerd raken:

• Conflicten worden onder tafel gehouden.
• Informele leiders bepalen de cultuur.
• Nieuwe managers worden “weggetest”.
• Loyaliteit is groot naar binnen, maar zwak naar buiten.

Kampen zegt het scherp: verwaarloosde teams vragen om herstel van basale leidinggevende principes. Denk aan: rust, reinheid en regelmaat.

Bekende theorieën die dit bevestigen

Het werk van Kampen sluit verrassend goed aan bij internationale denkers die veel managers wél kennen:

🔹 Patrick Lencioni – De 5 frustraties van teamwork

Zijn model begint bij gebrek aan vertrouwen. En juist dat is in verwaarloosde teams hét probleem: men vertrouwt de leiding niet en elkaar nauwelijks.
Gevolg: conflicten worden vermeden, beslissingen worden ondermijnd en resultaten lijden eronder. Een absolute aanrader als je met teams werkt. 

🔹 Stephen Covey – De snelheid van vertrouwen

Covey stelt dat vertrouwen de productiefactor is die alles versnelt. In verwaarloosde teams ontbreekt dit vertrouwen volledig, waardoor alles traag en stroperig wordt. Elk besluit kost eindeloze energie. Al de boeken van Covey zijn de moeite waard; begin vooral met de 7 eigenschappen van effectief leiderschap.

🔹 Peter Senge – De vijfde Discipline

Senge laat zien dat gezonde organisaties leren en reflecteren. In verwaarloosde teams is dat vermogen vaak afgesleten. Er is geen gedeelde visie meer, alleen behoud van het oude.

Gezamenlijk  laten deze denkers zien: een verwaarloosd team is niet “lastig”, het is een team dat op cruciale fundamenten leeggelopen is.

Wat werkt (en wat niet)?

❌ Wat níet werkt:

• Alleen maar luisteren en polderen. Het team voelt dat als zwakte.
• Alles tegelijk willen veranderen. Dat stuit op muurvaste weerstand.
• Vriendje willen zijn. Dan verlies je elke autoriteit.

✅ Wat wél werkt:

• Herstellen van grenzen en kaders. Jij bent de leider, dat moet voelbaar zijn.
• Consistent aanwezig zijn. Geen losse interventies, maar dagelijks zichtbaar en aanspreekbaar.
• Oprechte aandacht geven. Niet alleen controleren, maar ook echt zien en horen.
• Kleine successen boeken. Laat zien dat verbetering kan. Dat bouwt vertrouwen.

Voorbeeld uit de praktijk

Een manager die bij mij in coachtraject zat had een team overgenomen waar de informele leider de dienst uitmaakte. Elke beslissing liep vast in eindeloze discussies. Zijn eerste instinct? Overleggen en samen kaders afspreken.

Het effect? Het team nam hem niet serieus.

Pas toen hij duidelijk de rollen en afspraken neerzette, consequent vasthield en tegelijk persoonlijk contact zocht, begon er iets te schuiven. In eerste instantie nog steeds weerstand, maar langzaam respect. En daarna… samenwerking.

Maar het vraagt een lange adem en consequent doorgaan.

Conclusie

Een verwaarloosd team herstellen is geen kwestie van “een paar goede gesprekken”. Het is een intensief proces dat tijd en lef vraagt.

👉 Durf leiding te nemen.
👉 Herstel kaders en grenzen.
👉 Combineer duidelijkheid met oprechte aandacht.

Zoals Joost Kampen zegt: “Herstel begint bij het herstellen van basisprincipes van leiderschap.”

En uiteindelijk geldt: hoe sterker jij staat, hoe sneller je team weer kan groeien.

Leiderschap in verwaarloosde teams is topsport. Maar als het lukt, zie je een team weer tot leven komen. En dat is goud waard.

Benieuwd naar de mogelijkheden om samen te werken? Plan nu jouw gratis kennismakingsgesprek.